30/11/16

Κάστρο και Τσε: δύο διαφορετικά οράματα για την ίδια επανάσταση

Πώς οι δύο ηγέτες παρά τη στενή τους φιλία ακολούθησαν τελικά άλλες πορείες
Κάστρο και Τσε: δύο διαφορετικά οράματα για την ίδια επανάσταση
Οι Φιντέλ και Τσε συναντήθηκαν στο Μεξικό το 1955 και έγιναν αμέσως φίλοι, ανταλλάσσοντας μαρξιστικές ιδέες και πόθους για την επανάσταση
«Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν στο Μεξικό το 1955 και έγιναν αμέσως φίλοι, ανταλλάσσοντας μαρξιστικές ιδέες και πόθους για την επανάσταση» γράφει ο «Monde», υπό τον τίτλο «Κάστρο και Τσε, δύο διαφορετικά οράματα για την ίδια επανάσταση». Ακολουθούν αποσπάσματα από το άρθρο της γαλλικής εφημερίδας: Στις 3 Οκτωβρίου 1965, ο Φιντέλ Κάστρο δίνει στη δημοσιότητα μια επιστολή που του είχε απευθύνει ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα. Ο Τσε, ένας από τους τρεις κορυφαίους ηγέτες της Κουβανικής Επανάστασης μαζί με τους αδελφούς Κάστρο, έχει εξαφανιστεί εδώ και αρκετούς μήνες. Η τελευταία δημόσια εμφάνισή του χρονολογείται από την 24η Φεβρουαρίου στο Αλγέρι, όπου υποστήριξε «μια μάχη μέχρι θανάτου ενάντια στον ιμπεριαλισμό» και κατηγόρησε «τις σοσιαλιστικές χώρες ότι είναι συνεργοί της ιμπεριαλιστικής εκμετάλλευσης». Οι φήμες αυξάνονται, επισημαίνοντας τις διαφορές μεταξύ του Lider Maximo της Κούβας και του Τσε, που δεν έκρυβε καθόλου ότι θεωρούσε την απόσυρση των σοβιετικών πυραύλων από το νησί, κατά τη διάρκεια της κρίσης με τους πυραύλους τον Οκτώβριο του 1962, ως προδοσία του Νικήτα Χρουστσόφ.

«Αλλα μέρη του κόσμου ζητούν τη συνεισφορά των μέτριων προσπαθειών μου... και ήρθε η ώρα να χωριστούμε» γράφει ο Τσε. «Αν μια μέρα, κάτω από άλλους ουρανούς, έρθει για μένα η αποφασιστική ώρα, τελευταία σκέψη μου θα είναι για αυτόν το λαό [κουβανικό] και ειδικά για εσένα». Ο Τσε έχει πάει κρυφά στην Αφρική και μετά στην Τσεχοσλοβακία, προτού φτάσει στη Βολιβία επικεφαλής μιας μικρής ομάδας ανταρτών. Η εκστρατεία ήταν μια αποτυχία - ο Τσε συνελήφθη και εκτελέστηκε τον Οκτώβριο του 1967.
Στην αποχαιρετιστήρια επιστολή του, ο Τσε παραιτείται από τη διεύθυνση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας, από τη θέση του υπουργού Βιομηχανίας, από τον βαθμό του διοικητή της Επανάστασης και από την κουβανική υπηκοότητα που του έχει απονείμει ο ίδιος ο Φιντέλ.
Σε μια μεγάλη συνέντευξη που έδωσε το 1988 στον ιταλό δημοσιογράφο Τζιάνι Μίνα, ο Φιντέλ Κάστρο ομολογεί ότι ο ίδιος θεωρούσε πως η βολιβιανή εκστρατεία ήταν πρόωρη. «Θα προτιμούσαμε να περιμένει ο Τσε, αλλά του δώσαμε όλη τη βοήθεια που ζήτησε» είπε ο Lider Maximo, προσθέτοντας ότι ήταν «πολύ δύσκολο να συμφιλιωθεί με την ιδέα του θανάτου του Τσε».

Βαθιά φιλία
Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν στην Πόλη του Μεξικού στις 8 Ιουλίου 1955. Ο νεαρός αργεντινός γιατρός Ερνέστο Γκεβάρα κατέφυγε στο Μεξικό το 1954 μετά την ανατροπή της προοδευτικής κυβέρνησης της Γουατεμάλας από πραξικόπημα υποκινούμενο από τη CIA και την ισχυρή αμερικανική εταιρεία United Fruit.
Ο Φιντέλ πήγε στο Μεξικό τον Μάιο του 1955 μετά την απελευθέρωση από τη φυλακή, όπου εξέτιε ποινή για την επίθεση στους στρατώνες της Μονκάδα στις 26 Ιουλίου 1953. Μια μεγάλη φιλία γεννιέται, μαζί με ατελείωτες συζητήσεις. «Ο Τσε ήταν ήδη επαναστάτης μαρξιστής και πιο προχωρημένος από εμένα» ομολογεί χρόνια αργότερα ο Φιντέλ Κάστρο.
Χωρίς δισταγμό, ο Τσε συμμετέχει εθελοντικά στην αποστολή που προετοιμάζουν οι αδελφοί Κάστρο. Σαλπάρει για την Κούβα τον Νοέμβριο του 1956 μαζί με 81 αντάρτες στο σκάφος «Granma». Τα υπόλοιπα είναι ιστορία: επικεφαλής επαναστατικής δύναμης, ο Τσε κερδίζει μια αποφασιστική νίκη κατά του στρατού του δικτάτορα Μπατίστα στη στρατηγική πόλη της Σάντα Κλάρα.

«Πολλά Βιετνάμ»
Μια μέρα μετά τη θριαμβευτική είσοδο των barbudos (σ.σ.: στρατιώτες της Κουβανικής Επανάστασης) του Κάστρο στην Αβάνα, ο Φιντέλ διόρισε τον Τσε ανώτατο εισαγγελέα, θέση από την οποία επέβλεψε εκατοντάδες δίκες και εκτελέσεις (μεταξύ 200-600, σύμφωνα με τις πηγές) πρακτόρων του καθεστώτος του Φουλχένσιο Μπατίστα.
Λίγο αργότερα διορίζεται πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Κούβας. Ετσι ο Τσε βρίσκεται στο επίκεντρο της αύξησης της έντασης με την Ουάσιγκτον που οδήγησε, το 1962, στην επιβολή του εμπάργκο εναντίον του νησιού. Μετά την κρίση των πυραύλων η πρόθεσή του να εξαγάγει την επανάσταση στην Αφρική και στη Λατινική Αμερική και να δημιουργήσει «δύο, τρία, πολλά Βιετνάμ» ήρθε σε ευθεία αντίθεση με τη realpolitik των φιλοσοβιετικών φατριών.

Η αντίθεση ανάμεσα στον επαναστατικό πραγματισμό του Φιντέλ Κάστρο και στον στρατευμένο ιδεαλισμό του ρομαντικού Τσε φάνηκε καθαρά στη δοκιμασία της άσκησης της εξουσίας. Ο «νέος άνθρωπος» που καθοδηγείται από τις ηθικές ανταμοιβές που είχε ονειρευθεί ο Τσε παρέμεινε ευσεβής πόθος και η γερασμένη επανάσταση δεν μπόρεσε να αποτρέψει την επανεμφάνιση των υλικών κινήτρων και την αύξηση των ανισοτήτων στην Κούβα.
BHMA

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.