19/11/17

Μυστικές φωτογραφήσεις στα Κρατητήρια της Πύλας


Του Λάζαρου Μαύρου
ΡΕΝΟΣ Ξ.ΛΥΣΙΩΤΗΣ: Είναι ο άνθρωπος της Ε.Ο.Κ.Α. που επινόησε κι αμόλησε στους κεντρικούς δρόμους της Λευκωσίας 9η Σεπτεμβρίου 1956 ένα συμπαθέστατο γαϊδουράκι, φορτωμένο ξύλινα ομοιώματα τυφεκίων κι ένα λευκό πανί με την φράση My Marshal I SURRENDER, («Στρατάρχα μου Παραδίδομαι), κάνοντας ρεζίλι παγκοσμίως τον Εγγλέζο Κυβερνήτη της Colony of Cyprus στρατάρχη σερ Τζων Χάρντινγκ. Η φωτογραφία που τράβηξε ο αείμνηστος φωτορεπόρτερ Φάνης Παρπαΐρης με τον… παραδοθέντα γαϊδαράκο της Ε.Ο.Κ.Α. δημοσιεύτηκε σε όλο τον κόσμο.

– Ο ΧΑΡΝΤΙΝΓΚ, μετά που απαγχόνισε τους Ήρωες Ανδρέα Ζάκο, Χαρίλαο Μιχαήλ και Ιάκωβο Πατάτσο στις 9 ΑΥΓΟΎΣΤΟΥ 1956, είχε δώσει… διορία τριών εβδομάδων στους αγωνιστές της Ε.Ο.Κ.Α. («τρομοκράτες» τους αποκαλούσε) να παραδοθούν.

– Ο ΑΡΧΗΓΟΣ Διγενής απ’ το Κρησφύγετό του, έστειλε δημόσια προκήρυξη – φυλλάδιο Της Ε.Ο.Κ.Α. ότι «οι νικητές δεν παραδίδονται». Κι έδωσε εντολή στον Λυσιώτη για ενέργειες εμψύχωσης του λαού. Έτσι προέκυψε η επινόηση με το γαϊδουράκι My Marshal I SURRENDER…

O ΡΕΝΟΣ Λυσιώτης ήταν τότε 25χρονος δικηγόρος. Σήμερα 16η Νοεμβρίου 2017 γιορτάζει τα 86 του γενέθλια. Κι ετοιμάζεται να εκδώσει ένα καινούργιο βιβλίο – λεύκωμα μαυρόασπρων φωτογραφιών από τα εγγλέζικα Κρατητήρια της Πύλας, όπου κι ο ίδιος υπήρξε κρατούμενος με τον αριθμό D.P.743 (D.P. = Detained Person). Ληφθείσες με λάθρα εισαχθείσα στα Κρατητήρια φωτογραφική (και «αρπαχτική» την λέγανε τότε) μηχανή.

– Έκθεση των εν λόγω φωτογραφιών έγινε τον παρελθόντα Μάϊο στο Μουσείο Αγώνα. Τώρα τυπώθηκαν προς τελική διόρθωση τα δοκιμαστικά του βιβλίου – λευκώματος, με επεξηγηματικές λεζάντες και λεπτομερές ιστορικό. Έχοντας εντοπίσει, μετά από 60 χρόνια, και τα ονόματα των περισσότερων προσώπων – συγκρατουμένων του στις φωτογραφίες. Όπου απαθανατίστηκαν και συγκλονιστικές φωτογραφίες, ακόμα και των παρελάσεων εντός Κρατητηρίων, με αυτοσχέδιες εκεί μέσα Γαλανόλευκες σημαίες των αγωνιστών της Ε.Ο.Κ.Α.

ΠΡΙΝ πέντε χρόνια ο Ρένος Λυσιώτης είχε ανακαλύψει τα επί μισό αιώνα χειρόγραφα του μυστικού του ημερολογίου που έγραψε στους 16 μήνες της κράτησής του και τα φυγάδευε λαθραία κατά τα επισκεπτήρια της μητέρας του. Έτσι προέκυψε το 2012 το πρώτο του βιβλίο 260 σελίδων, με τίτλο «Το Ημερολόγιο του D.P. 743”.

– Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2016 εξέδωσε και το 94 σελίδων βιβλίο με τίτλο «Στρατάρχα μου, παραδίδομαι», που περιλαμβάνει 19 σημαντικές μικροϊστορίες από τον τετραετή ένοπλο αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α., μερικές άκρως συγκινητικές. Το βιβλίο κυκλοφόρησε ήδη και στα αγγλικά.

ΑΚΜΑΙΟ , διατηρώντας οξύτατη μνήμη και επιμονή στη διόρθωση κάθε ελάχιστης έστω λεπτομέρειας στο καινούργιο του βιβλίο, συναντήσαμε χθες τον Ρένο Λυσιώτη στο γραφείο του και του ευχηθήκαμε προκαταβολικά για τα σημερινά του γενέθλια:

Γεννήθηκε, 16η Νοεμβρίου 1931. Είκοσι έξι μέρες μετά την Εξέγερση των Οκτωβριανών της Κύπρου, όπου οι παππούδες, οι γιαγιάδες κι οι γονιοί της γενιάς του, πυρπόλησαν, σαν «Λαμπρατζιά για την Ένωση», το εγγλέζικο Κυβερνείο του σερ Ρόναλντ Στορς…

*Αρθρογράφος στην εφημερίδα Σημερινή και ραδιοφωνικός παραγωγός στο Ράδιο Πρώτο

ΑΠΟΨΕΙΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.